Hipoventilacioni alveolar primitiv, apo mallkimi i Ondinës, është një çrregullim i rrallë i veprimit automatik të frymëshkëmbimit. Individëve të prekur nga kjo sëmundje u mungon komponenti autonom vegjetativ i stimulimit të procesit të frymëshkëmbimit.
Një difekt i tillë, pra mungesa e kontrollit të pavetdijshëm të procesit stimulues të diafragmës dhe muskujve ndërbrinjorë të jashtëm, me qëllim krijimin e një presioni negativ në hapsirën pleurike dhe mëpastaj në hojëza për të thithur ajrin, shkakton ndalimin e frymëshkëmbimit gjatë gjumit.
Emërrtimi “mallkimi i Ondinës” vjen nga mitologjia greko-romake dhe mëpastaj edhe nga folklori europian, kryesisht ai nordik.
Ondine – Lithograph by William Greve of the ‘Entrance of Ondine’ -London -1843 (Wikipedia)
Ondinat përshkruhen si nimfa, gjysmë-perëndesha pothuaj, shumë të bukura, të cilat popullonin ujëvarat apo lumenjtë dhe që ishin të pavdekshme.
Sipas historisë gjarmanike, të njohur si Gjumi i Ondinës, kjo e fundit ishte një nimfë ujore. Pra e bukur, dhe si gjithë nimfat e tjera të folklorit dhe mitologjisë, e pavdekshme. Gjithsesi, si ndëshkim, nëse nimfa dashurohej me një individ të vdekshëm dhe gjeneronte, me të, një fëmijë, fillonte të plakej, duke shpënë, detyrimisht, në vdekjen e saj.
Ondina e legjendës në fjalë, u dashurua me Laurencin, një kalorës i cili gjatë martesës i premtoi se do ta donte përgjithnjë. Pas martesës lindi djali dhe Ondina filloi t’i nështrohej procesit të plakjes. Kalorësi Laurenc filloi të humbiste interes ndaj Ondinës, kjo ngase ajo nuk kishte më bukurinë e mëparshme.
Një ditë, Ondina, e gjen bashkëshortin e vet duke gërrhitur në një stallë kuajsh, në krahët e një femre tjetër. E tërbuar, e mallkon duke deklaruar: “Ti më the se do të më doje në çdo frymëmarrje tënden, dhe unë pranova. Kështu qoftë! Derisa të jesh zgjuar, mund ta kesh frymën tënde, por kurrë nuk duhet të biesh në gjumë, sepse at’herë do të humbasësh frymëmarrjen dhe do të vdesësh!”
Pra, sëmundja e mallimit të Ondinës shkakton humbjen e kontrollit automatik të frymëmarrjes, që do me thënë se, çdo akt frymëmarrjeje duket të nxitet në mënyrë të ndërgjegjshme. Nëse pacientët në fjalë nuk diagnostikohen mund të vdesin, siç u ndodh shpesh disa fëmijëve të porsalindur, me qënë se sapo bien në gjumë, me humbjen e ndërgjegjes, nuk mund të kontrollojnë më aktet e frymëmarrjes (meqë frymënxjerrja është kryesisht pasive dhe nuk kërkon medoemos tkurrje aktive të muskujve, të paktën jo gjatë frymënshkëmbimit normal).
–
Rinstinkt 2013
————————————————————————————————
Rinstinkt Blog 