Mikrobiologji: Postulatet e Koch-ut

Postulatet e Koch-ut: duke zgjidhur pazëllin e sëmundjeve të reja.

Një qëllim thelbësor i studimit të infeksioneve dhe sëmundjeve është përcaktimi  i saktë i agjentit etiologjik apo shkakësor.  Në kohën e sotme e marim si të mirëqenë se një infeksion i caktuar i detyrohet një mikrobi të caktuar, por nuk ka qenë gjithmon kështu. Më shumë se 130 vite më parë, Robert Koch-u (Robert Kohu) kuptoi  se, për të mbështetur teorinë mikrobike të sëmundjeve, duhej më parë të zhvillonte një standard për përcaktimin e shkaktarit (shkakut) që do (duhej) t’i dilte mbanë testit të hetimit (shyrtimit) shkencor. Nga vëzhgimet eksperimentale mbi transmetimin e Aktraksit (Plasjes) tek lopët, nxorri një sërë vërtetimesh (provash), të quajtura Postulatet e Kohut (Postulatet e Koch-ut). Këto postulate përcaktonin kriteret kryesore për studimet etiologjike, pra përcaktonin relacionin shkak-pasojë mes një (mikro)organimzi dhe një sëmundjeje të caktuar.

Ja një përmbledhje e këtyre postulateve:

  1. Organizmi i dyshuar si patogjen duhet të gjendet në të gjitha rastet e sëmundjes dhe të mos jetë i pranishëm në kafshë të shëndetshme.
  2. Organizmi i dyshuar duhet të mund të rritet në kulturë të pastër.
  3. Qelizat e një kulture të pastër të (mikro)organizmit të dyshuar duhet të induktojnë sëmundjen në kafshë të shëndetshme.
  4. (Mikro)organizmi duhet të mund të izolohet sërisht dhe duhet të mund të tregohet njëjtësia me mikro(organizmin) origjinal.

Për të aplikuar korrektësisht postulatet e Kohut duhen respektuar një sërë detajesh kritike. Çdo kulturë duhet të jetë e pastër, e vëzhguar mikroskopikisht dhe e identifikuar me anë të testeve karakteristike; materiali i parë i izoluar duhet të jetë i njëjtë me materialin e dytë; dhe, efektet patologjie, shenjat dhe simptomat e sëmundjes në rastin e parë duhet, po ashtu, të jenë të njëjtat me ato të rastit të dytë.

Shumë agjentë infektues, si viruset dhe bakteret parazitë të detyruar, janë të vështrë për të u kultivuar ose mund të mos kultivohen dot. Për këta patogjenë, postulatet janë modifikuar duke marrë parasysh këtë fakt. Sot ka një domethënie vëzhgimi i përsëritur i agjentëve infektiv në mostrat e indeve të marra nga njerëzit me të njëjtën sëmundje. Po ashtu, prania e gjeneve specifik të virulencës së patogjenit janë prova me vlefshmëri të lartë.

Postulatet origjinale – apo të modifikuara – vazhdojnë të luajnë një rol të rëndësishëm në epidemiologjinë moderne. Pothuajse çdo vit lindin sëmundje të reja ose rishfaqen ato të vjetrat … Shembuj të vlefshëm janë gripi, temperatura West Nile apo sëmundja Whipple. Sëmundja Whipple është një infeksion kronik i zorrëve, që për shumë vite nuk kishte një agjent shkaktar. Së fundmi, kërkuesit shkencorë identifikuan një bakter në indet e infektuara, duke e quajtur Tropheryma whipplei.

2 mendime mbi “Mikrobiologji: Postulatet e Koch-ut

  1. Pingback: Mikrobiologjia (2) – “Origjina” e mikroorganizmave | rinstinkt

  2. Pingback: Robert Koh (Robert Koch) | instinkt

Lini një koment