Pse pjesa më e madhe e kufijve mes Shteteve të Bashkura të Amerikës janë linja të drejta?
Kush e ka parë hartën politike të botës të paktën një herë do të ketë vënë re patjetër se një pjesë e mirë, ndoshta pjesa më e madhe, e kufijve mes shteteve të SHBA-së janë linja pothuaj të drejta, pa përthyerjet që vihen re kur vështrojmë një hartë të Europës. Cila është arsyeja?
Mund të themi se ekzistojnë dy llojë kufijsh: kufijë politikë pra të caktuar politikisht nga marrëveshje apo akorde me entiteteve të ndryshme që në pjesën më të madhe të rasteve nuk banojnë në territoret ku kalon kufiri.
Hartë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës
Dhe lloji tjetër i kufijëve janë kufijtë gjeografikë, etnikë, pra kufijë që janë jo linja të drejta, por të thyer, që shpesh ndjekin rrjedhën e një lumi, apo të një lugine apo më shpesh që janë përcaktuar nga shekuj të tërë luftrash mes etnive të ndryshme që kanë jetuar dhe janë formësuar në kahët e ndryshme të kufirit.
Kufijtë e pjesës më të madhe të Europës por edhe të botës, janë kufiijë të thyer, sepse janë përcaktuar gjithnjë nga palët e përfshira në ‘konfliktin’ për përcaktimin e kufirit, dhe kështu u është dashur që të gjejnë një marrëveshje, marrëveshje e cila kërkon edhe lëshime të ndonjë territori të vogël, apo më shpesh implikon ndjekjen e një kufiri natyror, si psh rrjedha e një lumi, apo një vargmal që mund edhe të kenë qenë kufijë natyror që ndanin këto popullata.
Pra këta kufijë janë rezultat i konflikteve dhe manovrave politike të imtësishme; sepse kur njerëzit lokalë bëjnë harta ata përpiqen që të ndajnë popullatat, etnitë, territoret dhe fshatrat duke u bazuar në kulturën, ekonominë, gjuhën etj.
Ndërsa kufijtë e tipit të parë, pra që janë linja pothuajse totalisht të drejta, janë dominantë në pjesën më të madhe të Amerikës Veriore dhe në Afrikën Veriore. Këta janë rezultat i marrëveshjeve politike: një grup njerëzish ulen në tavolinë dhe gjejnë një marrëveshje duke hequr një linjë të drejtë në hartë pa patur aspak parasysh se çfarë mund të mendojnë njerëzit që jetojnë në ato territore – territore që janë pothuajse gjithnjë të pushtuara, të kolonizuara.
–
© Rinstinkt Blog 2018
Rinstinkt Blog 