Lyrat dhe trupi

Çfarë bëjnë lyrat në trupin tonë

Te gjithe e dime se nje sasie madhe kolesteroli te ben dem. Gjithashtu dime se edhe konsumimi i nje sasie te madhe lyrash mund te sjell shqetesime per shendetin tone. Te kesh nje diete te shendetshme do te thote qe ne te jemi te kujdesshem me sasine e ushqmieve te yndyrshme qe konsumojme. Gjithsesi, trupat tane kane nevoje per nje sasi te caktuar dhjami qe te funksionojne – dhe menyra e vetme per ta marre është nga ushqimet qe hame.

Trigliceridet, kolesteroli dhe te tjera acide lyrore te rendesishme rezervojne energji, izolojne trupin (psh. termikisht) dhe mbrojne organet jetesore. Ata veprojne si mesazhere duke ndihmuar proteinat ne punen etyre. Ata, gjithashtu, fillojne reaksione kimike qe ndihmojne ne kontrollin e rritjes, ne funksionin imunitar, ne riprodhim dhe ne fusha te tjera te metabolizmit baze.

Cikli i ndertimit, thyerjes, rezervimit dhe mobilizimit te lyrave qedron ne baze te menyres se si njerezit dhe te gjitha kafshet rregullojne (apo racionalizojne) energjine e vet. Çbalancimi i nje prej ketyre hapave mund te rezultoje ne nje semundje, perfshire semundjet e zemres dhe diabetin. Per shembull, nje sasi e larte trigliceridesh ne gjak, rrit mundesine (riskun)  e bllokimit te arterieve, qe çojne me tej ne atakun e zemres dhe infarktin.

Dhjami (lyrat) ndihmojne trupin ne rezervimin e disa lendeve ushqyese. Vitaminat e quajtura “te tretshme ne lyra” – A, D, E dhe K – rezervohen ne mëlçi dhe ne indin dhjamor.

Kolesteroli dhe membrana qelizore

Membranat qelizore kufizojne qelizen dhe organelet qe gjenden brenda saj. Lyrat, dhe me specifikisht kolesteroli, kane nje rol te madh ne keto membrana. Bishtat lyrore (hidrofobikë) te molekulave membranore (acidet lyrore) qendrojne larg ujit qe gjendet jashte dhe brenda qelizes, ndersa kokat (hidrofikile) te acideve lyrore qendrojne ne kontakt me ujin, ose rreth tij. 

Molekulat e acideve lyrorë, organizohen ne vije te drejte per te formuar nje membrane gjysme te pershkueshme (semi permeable). Rezultati i ketij organizimi është nje bariere e lakueshme qe lejon kalimin e molekulave te caktuara ne momente te caktuar te aktivitetit qelizor.

© Rinstinkt

–

[Të pëlqeu postimi? Nëse po, atëhere mos harro të vendoshësh një “Like” tek faqja e blogut në Facebook.]

——————————————————————————–